Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną. Notariusz w zakresie swoich uprawnień, działa jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.

Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest obowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne. Notariusz jest obowiązany udzielać stronom niezbędnych wyjaśnień dotyczących dokonywanej czynności notarialnej. Notariusz odmówi dokonania czynności notarialnej sprzecznej z prawem. Notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne.

Notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów pobiera podatki.

 

Jeżeli akt notarialny w swej treści zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej, bądź obejmuje czynność przenoszącą własność nieruchomości, chociażby dla tej nieruchomości nie była prowadzona księga wieczysta, notariusz sporządzający akt notarialny jest obowiązany zamieścić w tym akcie wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, zawierający wszystkie dane wymagane przepisami Kodeksu postępowania cywilnego oraz pobrać od wnioskodawców należną opłatę sądową.

Zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2000 roku o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu, notariusz, jako instytucja obowiązana, rejestruje, a następnie przekazuje do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej informacje o wszystkich transakcjach, których równowartość przekracza 15.000 euro.

Notariusz dokonuje następujących czynności:

1/ sporządza akty notarialne,
2/ sporządza akty poświadczenia dziedziczenia,
3/ sporządza poświadczenia:
     - własnoręczności podpisu,
     - zgodności odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym dokumentem,
     - daty okazania dokumentu,
     - pozostawania osoby przy życiu lub w określonym miejscu,
4/ doręcza oświadczenia,
5/ spisuje protokoły:
     - walnych zgromadzeń organizacji społecznych, stowarzyszeń, spółdzielni, spółek i innych osób prawnych w przypadkach prawem przewidzianych.
     - dziedziczenia,
     - w celu stwierdzenia przebiegu pewnych czynności i zdarzeń wywołujących skutki prawne, a w szczególności dotyczące stawiennictwa stron i złożonych przez nie oświadczeń,
     - na żądanie strony stawającej - niestawiennictwa strony drugiej,
6/ sporządza protesty weksli i czeków,
7/ przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe,
8/ sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów,
9/ sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
10/ sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.